اثر محافظتی عصارۀ هیدروالکلی میوۀ زالزالک بر آریتمی القاء شده به‌وسیلۀ CaCl2 در موش‌های صحرایی

زمینه و هدف: از آنجا که عوامل آنتی­اکسیدانی نقش حفاظتی مهمی در بیماریهای قلبی ایفا می­کنند، لذا تعداد زیادی از آنها به عنوان گیاهان دارویی در طب سنتی به­کار گرفته می­شوند. عصارۀ زالزالک با ویژگیهای آنتی­اکسیدانی قوی نقش مؤثری در کاهش عوارض ناشی از بیماریهای مختلف نشان می­دهد. این پژوهش با هدف بررسی اثر محافظتی عصارۀ هیدروالکلیمیوۀ زالزالک در آریتمی القاء شده به­وسیله CaCl2 در موش­های صحرایی انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش موش­های صحرایی نژاد Sprague Dawley به گروههای کنترل، دریافت­کنندۀ آمیودارون (mg/ kg, iv10) و دریافت­کنندۀ عصارۀ هیدروالکلی میوۀ زالزالک تقسیم شدند. عصاره (دوزهای100 و200 میلی­گرم بر کیلوگرم در روز، گاواژ) و نرمال­سالین (1 میلی­لیتر بر کیلوگرم در روز، گاواژ) به مدت ده روز مصرف شدند. در همه گروهها قبل از انجام آزمایش و ده روز پس از آن، لید II قلبی به منظور محاسبۀ پارامترهای الکتروفیزیولوژی مانند ولتاژ کمپلکس QRS ثبت شد. به منظور القای آریتمی از محلول CaCl2 (140 میلی­گرم بر کیلوگرم) به­صورت داخل وریدی استفاده شد و درصد وقوع ضربانهای زودرس بطنی (VPB)، فیبریلاسیون بطنی (VF) و تاکیکاردی بطنی (VT) محاسبه گردید و با گروه کنترل و گروه دریافت­کنندۀ آمیودارون (10 میلی­گرم بر کیلوگرم، داخل وریدی) مقایسه شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده­ها از آزمون­های آماری ANOVA، Fisher و t-test استفاده گردید و 05/0P< سطح معناداری در نظر گرفته شد. یافته­ها: اثر اینوتروپیک و کرونوتروپیک با مصرف ده روز عصارۀ زالزالک مشاهده نشد. اثر آنتی­آریتمی عصاره با کاهش معنادار درصد وقوع VF، VPB و VT در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. تأثیر آنتی­آریتمی عصاره با گروه دریافت­کنندۀ آمیودارون به­طور یکسان قابل مقایسه بود. نتیجه­گیری: با توجه به نتایجی همانند کاهش درصد وقوع VF، VT و VPB در گروه دریافت­کنندۀ عصاره، ویژگیهای آنتی­آریتمی، عصاره را به عنوان مادۀ پیشگیری­کننده و محافظ بیماریهای قلبی نشان می­دهد و احتمالاً با مکانیسمی مشابه آمیودارون اثر محافطتی دارد.